AYM: “Belgesel film çekim izni talebinin reddi, ifade özgürlüğü ihlalidir”

Anayasa Mahkemesi, belgesel sinemacı Nejla Demirci’nin OHAL döneminde KHK’lar ile işten atılan iki kamu görevlisi hakkında çektiği belgesel için film çekim izni talebinin reddedilmesine dair 2019’da yaptığı bireysel başvuruyu haklı buldu; yönetmenin film çekme talebinin reddedilmesinin, Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verdi


Belgesel sinemacı Nejla Demirci, olağanüstü hal (OHAL) döneminde kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile işten atılan iki kamu görevlisi hakkında belgesel çekeceğini Eylül 2017’den itibaren Muğla Bodrum Kaymakamlığı’na bildirmiş ve gerekli izinleri almak için müracaat etmişti. 2017’de ve 2018’de yaptığı başvurularda gerekli izinleri alamayan ve süreçte kolluk kuvvetleri tarafından darp edilen, engellemelere maruz kalan ve hatta gözaltına alınan Demirci; film çekim izni talebinin reddedilmesine dair Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) 2019’da bireysel başvuru yaparak “söz konusu işlemin iptali ve 10.000 TL tazminat ödenmesi” talebiyle idare mahkemesinde dava açtı. Mahkeme davanın reddine karar verdi. İstinafa giden davada bölge idare mahkemesi, istinaf başvurusunun esastan reddine kesin olmak üzere karar verdi.

AYM’nin 14 Eylül 2022 tarihli vakaya dair basın duyurusunda, Demirci’nin film çekme talebinin kaymakamlık tarafından reddedilmesi ile “Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine” hükmedildi. AYM’nin kararında ihlale dair; “idare ve ilk derece mahkemesi, başvurucunun ifade özgürlüğü ile kamu düzeninin korunması amacı arasında bir denge kurmaya çalışmamış; başvurucunun ifade özgürlüğü karşısında kamu düzeni ve anayasal ilkelere uyma yükümlülüğünün yerine getirilmesindeki üstün yararı gösterememiştir” ifadeleri kullanıldı.

AYM’nin gerekçeli kararının ve vakaya dair değerlendirmesinin yer aldığı basın duyurusuna buradan ulaşabilirsiniz.