Bu yıl üçüncüsü düzenlenen Uluslararası Bingöl Kısa Film Festivali’nde finale kalan 24 film arasında Zazakî (Zazaca) herhangi bir film bulunmaması, festivale film gönderen yönetmenler ve kentteki bazı derneklerin yöneticileri tarafından “akıllara soru işareti getiren” bir uygulama olarak yorumlandı.
Gazete Duvar‘dan Fırat Bulut’un özel haberine göre; Baran Mayda’nın Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Anadolu Kültür ve Sanat Meclisi Derneği tarafından 18-22 Ekim 2021 tarihlerinde düzenlenen 3. Bingöl Uluslararası Kısa Film Festivali’ne beş ülkeden 245 film için başvuru yapıldı. Finale kalan 24 film arasında dili Zazaca olan filmlere yer verilmemesi ise tartışma yarattı.
Zazaca film çeken ve festivale başvuran yönetmenler Ahmet Hakan Vergi’nin ve Ramazan Fırat Yıldız’ın yanı sıra Bingöl Tiyatro Derneği Başkanı Mustafa Artan ile görüşen Bulut’un aktardığına göre, festivale yapılan 245 film başvurusundan 97’si İranlı yönetmenlere ait. Son seçkiye alınan 24 filmden de yedisi İran yapımı, birer tanesi Afganistan ve Kazakistan yapımı, geriye kalan 15 film ise Türkiye yapımı kısa filmlerden oluşuyor. Türkiye’den son seçkiye giren kısa filmler arasında festivalin yapıldığı Bingöl’e ve Zazacaya dair herhangi bir eser yok.
AHMET HAKAN VERGİ: “‘NEDEN FİLMİM SEÇİLMEDİ’ DERDİNDE DEĞİLİM AMA TAMAMEN POLİTİK BİR YAKLAŞIM OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM”
Bulut’ın konu ile ilgili olarak görüştüğü ve festivale gönderdiği Zazaca filmi seçilmeyen iki yönetmenden Ahmet Hakan Vergi, kurumlardan destek almadan çektiği filmlerinden Dûr ile Avusturya’da düzenlenen 20. Innsburck Doğa Filmleri Festivali’nde finale kaldığını fakat Bingöl Kısa Film Festivali’nin filmini hiçbir gerekçe göstermeksizin seçmeyerek Zazacayı görmezden geldiğini iddia etti.
UNESCO’nun yayımlanan raporlarında da geçtiği üzere Zazacanın yok olmak üzere olduğunu söyleyen Vergi, “Zazakî filmler yok denecek kadar az. Bu algıyı kırmak için kendi anadilimle filmler/belgeseller hazırlıyorum. Maalesef hiç kimseden destek alamadık. Birçok festivale katıldık, en azından dönüp teşekkür ettiler. Ancak doğduğumuz, yaşadığımız bir şehirde, toplumun yüzde 90’nın Zazakî konuştuğu bir şehirde düzenlenen film festivalinde jürinin Farsça’yı görüp Zazakîyi görmemesi akıllarda soru işareti bırakıyor” ifadelerini kullandı.
Vergi ayrıca; Bingöl Belediyesi’nin, valiliğin ve Bingöl Üniversitesi’nin desteklediği bu organizasyonda filmlerinin gerekçe sunulmadan kabul edilmemesini “Niye seçilmedim demiyorum, 24 filmi finalist olarak belirlemişler. Siirt’te düzenlenen film festivalinde de aynı filmler kabul edilmiş. [Bingöl’deki festivale] Başvurular 15 Ekim’de bitti, 245 film bu kadar kısa sürede nasıl değerlendirildi? Bingöl’de yapılan Uluslararası Film Festivali’nin bu kentin diline duyarlı olması gerektiğini söylüyorum. Bu duyarlılık yok. Filmi çekenler ile festivali düzenleyenler arasında bir anlaşma mı var? Siirt’te aynı ekip ve aynı filmler finale kaldı, Erzincan’da da aynı filmler olacak. Ön jüri kimdir, değerlendirme ölçüleri nedir bilmiyoruz. ‘Neden benim filmim seçilmedi’ derdinde değilim ama tamamen politik bir yaklaşım olduğunu düşünüyorum’’ sözleriyle eleştirdi.
RAMAZAN FIRAT YILDIZ: “BİR FİLM HAVUZUNUN OLUŞTUĞUNU ANLAYABİLİYORUZ”
Filmi seçilmeyen bir diğer yönetmen Ramazan Fırat Yıldız ise; Anadolu Kültür ve Sanat Meclisi Derneği’nin üç ilde film festivali düzenlemesini “(…) Bahsettiğim bu üç şehir ve festival, Siirt, Bingöl ve Erzincan’dır. İşin açıkçası bir film havuzunun oluştuğu düşüncesini Siirt ve Bingöl’de seçilen filmlerden ve film ülkelerinden rahatlıkla anlayabiliyoruz” diyerek eleştirdi. Yıldız, Erzincan Film Festivali’nde de aynı filmlerin finale seçileceğini düşündüğünü iletti.
Fırat Bulut’un konu ile ilgili olarak görüş aldığı Anadolu Kültür ve Sanat Meclisi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Baran Mayda ise, festival jürisinin verdiği kararların objektif olduğunu söyleyerek “Böyle bir durum söz konusu değil, biz projelerin hangi dilde hazırladığına bakmıyoruz. Sırf Zazaca olduğu için bir filmin finale kalması olabilecek bir şey midir? İddia sahibi arkadaşlar bizden özel gösterim isteseydi değerlendirirdik. Nitekim Bingöl’lü bir arkadaşımız özel gösterim istedi, onun filmi de gösterilecek” açıklamasında bulundu.
Fırat Bulut’un özel haberinin tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.
