Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, özel tiyatrolara yapacağı destekte adı geçen bazı şirketler tartışma konusu olurken Kumbaracı50, Moda Sahnesi, Oyun Atölyesi, Kadıköy Emek Tiyatrosu gibi önemli sanat mekanları ise vergi borçları olduğu için bu desteğe başvuramadı bile.
Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi tartışmalara neden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın eşitsiz görünen Özel Tiyatrolara Destek Paketi’ne ilişkin bir bildiri yayımladı.
Talep ve öneriler de içeren İnsiyatif’in bildirisi şöyle:
21 Eylül 2020 Pazartesi günü “Özel Tiyatrolara Rekor Destek” diye açıklanan destek listesi tiyatrocular arasında en hafif tabiriyle hayal kırıklığı yaratmıştır. Açıklanan listede yıllardır zor koşullarda tiyatroyu var etmeye çalışan ülkemizin en aktif tiyatro topluluklarından bazılarının yer almadığını gördük. (Bu listeyle ilgili bir çalışma yürütülmektedir ve en kısa zamanda kamuoyu ile paylaşılacaktır.) Bu listenin içerik ve belirleniş biçimi itibariyle pandemi döneminde çok zor durumda olan tiyatro topluluklarının beklentisini karşılamadığını belirtmemiz gerekiyor. Bu destek programıyla ilgili görüş ve taleplerimizi sizlerle paylaşıyoruz:
ŞEFFAFLIK İSTİYORUZ!
Sadece şirket ismi ve oyun ismi şeklinde açıklanan listenin insanların zihninde soru işaretleri oluşmasına yol açtığı açıktır. Demokratik bir ülkede olması gereken şeffaflık ilkesi çerçevesinde bu şirketlerin hangi toplulukları temsilen başvuruda bulunduklarının, ne kadar destek aldıklarının, hangi kriterlerle desteğe layık görüldüklerinin, destek alamayan toplulukların hangi kriterler çerçevesinde reddedildiğinin açıkça kamuoyu ile paylaşılması gerekmektedir.
Destek programını belirleyen komisyonun kimlerden oluştuğunun kamuoyu ile açıkça paylaşılmasını talep ediyoruz.
YENİ DESTEK İSTİYORUZ!
Vergi borcu, SGK borcu olan birçok topluluğun başvuruda bulunamadığı bilinmektedir. Pandemi koşulları içinde zaten borç batağı içinde olan tiyatroların böyle bir kriterle destekten mahrum bırakılmaları kabul edilemez. Bazı toplulukların da kara listede olduğuna dair kamuoyunda bilinen bir gerçeklik vardır. Bu tür ayrımcılık içeren uygulamaların bu dönemde bile devam etmesi kamuoyu vicdanını yaralamaktadır.
Salonu olan tiyatroların bu süreci en ağır yaşayan topluluklar olduğu bilinmektedir. Mevcut destek programının proje merkezli olduğu bilinmekte ve bu durum salonların doğru dürüst işletilemediği bu dönemde hem salon işletip hem de oyun üreten topluluklar için dezavantajlı bir hal yaratmaktadır.
Yukarıda açıklanan iki maddeyi içine alacak yeni bir destek programının acilen oluşturulması zaruridir.
KURULDA OLMAK İSTİYORUZ!
Şu anda bir sanatçı ve bir akademisyen içeren (onu da hala içeriyor mu bilemiyoruz) 7 kişilik kurulun ağırlıklı olarak Bakanlık bürokratlarından oluştuğu bilinmektedir. Mevcut destek kurulunun yeniden düzenlenip, genişletilip sanatçı ve akademisyen ağırlıklı bir kurul haline getirilmesini talep ediyoruz. Bu kurulun oluşmasında mevcut tiyatro örgütleriyle fikir alışverişinde bulunmanın demokratik bir ülkede işlemesi gereken bir yöntem olduğunu düşünüyoruz. Kendileri ile ilgili kararlarda sanatçıların söz hakkı olması birincil öneme sahip taleplerimizdendir.
