Türkiye’de 20 Temmuz 2016 tarihinde ilan edilen ve yedi kez uzatılan Olağanüstü Hal (OHAL) sona erdi.
Tam 36 Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yayımlanan OHAL sürecinde 134 bin 144 kişi ihraç edildi, en az 228 bin 137 kişi tutuklandı.
İnsan Hakları Ortak Platformu’nun (İHOP) 21 Temmuz 2016-20 Mart 2018 tarihlerini kapsayan ve 17 Nisan 2018’de güncellenen raporuna göre, 16 Temmuz 2016 tarihinden 20 Mart 2018 tarihine kadar en az 228 bin 137 kişi tutuklandı.
“Terör örgütü propagandası yapmak, bu örgütleri övmek, terör örgütleri ile iltisaklı olduğunu alenen beyan etmek, halkı kin, nefret ve düşmanlığa sevk etmek, devlet büyüklerine hakaretlerde bulunmak, devletin bölünmez bütünlüğüne ve toplumun can güvenliğine kast etmek, nefret söylemleri içeren paylaşımlarda bulunmak” iddiasıyla toplam 45 bin 415 sosyal medya hesabı incelemeye alındı ve tespit edilen 17 bin 89 kişi hakkında işlem uygulandı.
Gazeteciler, akademisyenler ve muhalifler gibi toplumun farklı kesimlerinden isimler de OHAL sürecinde yargılandı. HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da aralarında bulunduğu HDP’li vekiller ve CHP’li Enis Berberoğlu tutuklandı.
DBP’li 99 belediyeye kayyım atanırken 60’dan fazla belediye eşbaşkanı hâlâ tutuklu.
130 binden fazla kişi, çıkarılan KHK’larla kamudaki görevlerinden ihraç edildi. İhraç edilen kamu görevlileri arasında binlerce akademisyen, asker, polis memuru, savcı, hakim, doktor ve öğretmen de yer alıyor. İhraç edilen akademisyen sayısı ise 6 bini aşıyor.
Cezaevindeki gazeteci sayısında da Türkiye dünyada bir numaraya yükseldi. P24’ün verilerine göre, şu anda cezaevinde 150’den fazla gazeteci ve basın çalışanı bulunuyor.
BİA Medya Gözlem Raporu’na göre ise 315 gazeteci, köşe yazarı, yayın sorumlusu veya çizerin, tüm ceza ve tazminat davaları kapsamında 47 ağırlaştırılmış müebbet, bir müebbet hapis, 3 bin 34 yıl 6 ay hapis, 4 milyon 40 bin TL maddi veya manevi tazminat istemiyle yargılandığı belirtiliyor.
KHK’larla çok sayıda kurum ve kuruluş da kapatıldı. Basın yayın alanında “terör örgütleriyle ilişkileri olduğu” iddiasıyla 174 medya ve yayın kuruluşu kapatıldı.
Eğitim alanında özel okulların yanı sıra aralarında İstanbul Fatih Üniversitesi, İzmir Üniversitesi ve Bursa Orhangazi Üniversitesi’nin de bulunduğu çok sayıda üniversite KHK’larla kapatıldı. Kapatılan kurumlar arasında sayıca en fazlası ise dernek ve vakıflar oldu. 1.748 vakıf ve dernek KHK’larla kapatıldı.OHAL’le birlikte gazetecilerin, siyasetçilerin pasaportlarına el konulurken ihraç edilen kamu görevlilerinin ve yakınlarının da pasaportları iptal edildi. Kamu görevlileri için yurtdışına çıkarken çalıştıkları kurumdan belge alma şartı getirilirken, çok sayıda pasaporta da tahdit koyuldu.
Ayrıca OHAL döneminde yedi grev yasaklandı, pek çok kültürel, sanatsal etkinlik “güvenlik, toplumsal hassasiyetler” gibi gerekçelerle iptal edildi.
