Sanat emekçilerinden ‘sansüre hayır’ eylemi

Emek ve Meslek örgütleri “sansüre hayır” başlığıyla dün (17 Ocak) Kadıköy’deki Süreyya Operası önünde eylem yaptı


Fotoğraf: Filmmor

Dizi ve filmlere gelen cezalar ve sansüre tepki fermek için sinema, televizyon, tiyatro, reklam sektöründe faaliyet gösteren Emek ve Meslek örgütleri “sansüre hayır” eyleminde bir araya geldi. Başın açıklamasında “Tiyatro, sinema, dizi film gibi sanatın her alanında sıkça gördüğümüz sansür uygulamalarının normalleştirilmesi, sansürün kendisinden daha tehlikeli sonuçlar doğuracaktır. Cezalandırma, yasaklama, soruşturma, hedef gösterme, tehdit etme, korkutma, aşağılama, engelleme, fiziki ve sözlü saldırı, kriminalize etme, ötekileştirme gibi yöntemlerle karşımıza çıkan sansürle tüm yaratıcı alanların varoluşu tehdit edilmekte ve bir korku iklimi yaratılmaya çalışılmaktadır.” ifadeleri kullanıldı. “Sanatsal ifade özgürlüğümüzün önündeki engeller kaldırılsın, sanatçı ve sanat emekçileri özgür kalsın” çağrısında bulunuldu. 

Açıklamanın tamamı şu şekilde:

Tüm kamuoyunun yakından takip ettiği üzere ulusal kanalda yayınlanan ‘Kızıl Goncalar’ dizisine ‘toplumun milli ve manevi değerlerine aykırılıklar’ bulunduğu gerekçesiyle iki kez program durdurma ve 9 milyon lira para cezası verilmesiyle sansür uygulamalarına bir yenisi daha eklendi. 

Bizler bu sansür uygulamalarıyla elbette ki ilk defa karşılaşmıyoruz. Tiyatro, sinema, dizi film gibi sanatın her alanında sıkça gördüğümüz sansür uygulamalarının normalleştirilmesi, sansürün kendisinden daha tehlikeli sonuçlar doğuracaktır. Cezalandırma, yasaklama, soruşturma, hedef gösterme, tehdit etme, korkutma, aşağılama, engelleme, fiziki ve sözlü saldırı, kriminalize etme, ötekileştirme gibi yöntemlerle karşımıza çıkan sansürle tüm yaratıcı alanların varoluşu tehdit edilmekte ve bir korku iklimi yaratılmaya çalışılmaktadır.

Sansür, evrensel düzeyde tüm yaratıcı alanların ortak mücadele konusu olmuştur. Ülkemizde de Anayasa’nın 64’üncü maddesi açık ve nettir: “Devlet, sanat faaliyetlerini ve sanatçıyı korur. Sanat eserlerinin ve sanatçının korunması, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için gereken tedbirleri alır.”

Anayasa’da belirtildiği gibi sanat faaliyetleri, bizlerin tabiriyle ‘Sanatsal İfade Özgürlüğü’ yasalarla koruma altındadır. 

Sanatsal ifade özgürlüğünün önündeki engellemeler sadece yayın durdurma, para cezası gibi yöntemlerle karşımıza çıkmıyor. Örneğin, yıllardır tadilat var gerekçesiyle son dakika iptal edilen tiyatro oyunları, ‘kamu güvenliği’ gerekçe gösterilerek iptal edilen konserler, gösteriler, sergiler, şehirlere girmesi engellenen ekipler, bakanlık tarafından verilen desteklerin geri çekilmesi, gösterimi durdurulan belgeseller ve sinema filmleri, iptal edilen festivaller…

Sansürün doğurduğu sonuçlar sadece performansların, eserlerin engellenmesiyle de bitmiyor! Ekipler hedef gösteriliyor, binlerce çalışan ücretlerini alamıyor ve iş kaybına uğruyor. 

Artık yeter! Sansür, yasaklar ve engellemelerden dolayı nefes alamıyoruz!

Emek ve meslek örgütleri olarak sahnelerde, sinemalarda, ekranlarda, stüdyolarda her yerde ve her zaman sansürün karşısında olduk, olmaya da devam edeceğiz. Sansür normalleştirilemez. Sansürün ve sansürün yarattığı dolaylı sonuçlar karşısında tüm meslektaşlarımızı bir arada olmaya davet ediyoruz. 

Yalnız değiliz, bu mücadeleyi hep birlikte vereceğiz.

Sanatsal ifade özgürlüğümüzün önündeki engeller kaldırılsın, sanatçı ve sanat emekçileri özgür kalsın. 

Açıklama metnine imza veren kurumlar ve sendikalar şu şekilde:

Sendikalar:

Oyuncular Sendikası

Sinema Emekçileri Sendikası (DİSK SİNE-SEN)

Sinema Televizyon Sendikası

Meslek birlikleri:

BSB Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği

Senaryo ve Diyalog Yazarı Eser Sahipleri Meslek Birliği (SENARİSTBİR)

Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SİNEBİR)

Sinema Eseri Yapımcıları Meslek Birliği (SE-YAP)

Sinema Oyuncuları Meslek Birliği (BİROY)

Dernekler:

Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği (ÇASOD)

Film ve Sahne Tasarım Ekipleri Derneği (FST)

Film Yönetmenleri Derneği (FİLM-YÖN)

İzmir Tiyatroları Derneği

Post Prodüksiyon Çalışanları Derneği (POSTPRODER)

Sinemacı Kadınlar Derneği

Vakıf:

Türk Sinema Vakfı (TÜRSAV)

Meclis:

Özgür Sanat Meclisi

İnisiyatif:

Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi

Kooperatifler:

Ahura Tiyatro Kooperatifi

Ankara Tiyatro Kooperatifi

Akdeniz Tiyatro Kooperatifi

Film Koop

Filmmor Kadın Kooperatifi

Karadeniz Tiyatro Kooperatifi Ege Tiyatro Kooperatifi

Güney Marmara Tiyatro Kooperatifi

Tiyatro Kooperatifi