2021-2022 sezonu için Kültür Turizm Bakanlığı’na bağlı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından verilecek “özel tiyatrolara devlet desteği”ne başvuru yapan kuruluşlardan Moda Sahnesi’nin yetkilileri, Temmuz 2021’de yaptıkları başvurunun Genel Müdürlük tarafından reddedildiğini duyurdu. Kurumun 2 Ekim’de Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nün web sitesinde yayımlanan “destek alan tiyatrolar” listesinde adının olmadığını gören ve teyit etmek için Müdürlüğe dilekçe sunan yetkililer, kendilerine “Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmeliği”nin 8. maddesi gerekçe gösterildiğini belirtti. Alınan cevabın ardından kurumun sosyal medya hesaplarından bir açıklama paylaşan Moda Sahnesi yetkilileri, “Bizi parayla terbiye edemeyeceksiniz. Bütçeden payımıza düşeni, hakkımızı sonuna kadar talep edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Açıklamanın bir kısmı şu şekilde:
“Özel tiyatrolara verilen, rekor olmak bir yana enflasyon oranında artışı bile sağlayamamış bir bütçenin dağıtımında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Moda Sahnesi’ni ayrımcılığa tabi tutmasını tabii ki kabul etmiyoruz. Moda Sahnesi’nin sanat üretimi konusundaki yeri bellidir. Moda Sahnesi sanatsal faaliyetlerini sürdürürken desteğe uygun görülen diğer tiyatrolardan herhangi bir eksiği yoktur. Bakanlığın değerlendirmesi bu nedenle keyfidir. Bu desteğe uygun görülmememiz, men edilmemiz, Moda Sahnesi’nin sanatsal faaliyetlerini engellemek ve sansürlemekten başka bir anlam taşımamaktadır.
Sanata boyun eğdirmek, onu terbiye etmek için girişilen bu keyfi tutumu, bu engellemeleri kabul etmiyoruz. Bizi parayla terbiye edemeyeceksiniz. Bütçeden payımıza düşeni, hakkımızı sonuna kadar talep edeceğiz. Bunu talep etmek bir vatandaşlık görevidir. Bu görevimizi eksiksiz yerine getirip hakkımızı her alanda savunacağız. Bunun için hukuki süreci de bugün itibariyle başlatıyoruz.
Bu yılki destek komisyonunda, uzun süre sonra ilk kez tiyatrocuları temsilen Ragıp Ertuğrul ve Nihal Kuyumcu yer almışlardı. Destek Komisyonunda Moda Sahnesi’nin reddedilme gerekçelerini kamuoyuyla paylaşmak onların vicdani sorumluluklarıdır. Onların orada bulunmasının nedeni tiyatroların haklarını korumaktı. Bunu yapmalarını, kamuoyuyla bu bilgileri paylaşmalarını bekliyoruz. Son olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı ideolojik davranmaktan vazgeçmeye, siyaset yapmamaya, tiyatrolara eşit ve adaletli davranmaya, her tiyatroya, her insana eşit bir mesafede kalmaya davet ediyoruz.”
KAMUOYUNA DUYURULUR
moda sahnesi 2021-2022 sezonunda TC Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteğe uygun bulunmamıştır.#modasahnesi pic.twitter.com/JJIXLQRoyW
— moda sahnesi (@modasahnesi) October 6, 2021
KADIKÖY BOA SAHNE: “VERDİĞİNİZ DESTEĞİ KABUL EDEMEYECEĞİMİZİ BİLDİRİRİZ”
Moda Sahnesi’nin açıklamasının ardından bir açıklama da Kadıköy Boa Sahne’den geldi. Kendilerine verilen bakanlık desteğini “gerçeklikten uzak” ve “kendilerinden istenen projeyi sağlıklı bir şekilde gerçekleştirmek için yetersiz” olarak nitelendiren Kadıköy Boa Sahne, “Moda Sahnesi’nin yok sayılması”ndan duydukları rahatsızlığı da dile getirerek, verilen desteği kabul edemeyeceklerini belirtti.
Kadıköy Boa Sahne’nin açıklaması şu şekilde:
“Sizlere söylemek istediklerimiz var;
2021-2022 sezonunda, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı özel tiyatrolar desteklerinden yararlanmak adına sunduğumuz proje kapsamında yapılan değerlendirmede, tiyatro oyunumuzun ne kadar bütçe ile hazırlandığı konusu önemsenmemiştir. Pandeminin yarattığı zorlukları hafifletmek için mekan desteği konusunda bize bildirilen açıklamaların da yerine getirilmediğini üzülerek öğrendik.
Bize sunulan şartların gerçeklikten uzak, aksine bizi tam tersine daha zor şartların altına ittiğinin görülmemesi oldukça anlam verilemeyen bir durum. Hiçbir şekilde hukuka ve adalete uygun olmayan bu durumun gözden geçirilmesini dileriz. Ayrıca komşumuz ve önemli bir kültür kurumu olan Moda Sahnesi’nin yol sayılması da hiçbir gerekçeyle açıklanamaz. 19 aylık süreçte çabalayan/direnen ve üreten tiyatroların hangi tiyatrolar olduğunu da kamuoyunun takdirine bırakıyoruz.
Elbette süreçte yapılan her çaba ve destek kıymetli. Ancak tiyatromuzun sadece SGK giderinin bile çok gerisinde kalan bir destekle bizden istenilen projeyi sağlıklı bir şekilde gerçekleştirebilmemiz mümkün olamaz. Sağlıklı bir sistem kurulamamasına anlam veremeyerek, yaşanılan bu gelişmeler ışığında bu desteği kabul edemeyeceğimizi sizlere ve kamuoyuna bildiririz.
Sevgiler,
Kadıköy Boa Sahne”
https://twitter.com/sanatiskolu/status/1446070904044281862
BGST TİYATRO: “KAMU KAYNAKLARIMIZ ADİL BİR ŞEKİLDE DAĞITILMADIĞI GİBİ ÇARÇUR EDİLİYOR”
Boğaziçi Gösteri Sanatları Organizasyon Tiyatro (BGST Tiyatro) da 11 Ekim’de sosyal medya hesabından, Bakanlığın özel tiyatrolara yaptığı desteklere dair bir bildiri yayımladı. Bildirinin tamamı şöyle:
“Kültür Bakanlığı (KB) 2021-2022 sezonu için özel tiyatrolara yaptığı ‘rekor düzeydeki’ yardımlarını açıkladı. BGST Tiyatro açısından değişen bir şey yok. Bu yardımlara yine başvurdu ve yine hiçbir somut gerekçe gösterilmeden yardıma layık görülmedi.
Üstelik bir zamanlar BGST Tiyatro’nun da içerisinde olduğu o malum ‘kara listede’ yer alan pek çok topluluk bu sene yardıma layık görülmüştü. Ayrıca BGST Tiyatro bakanlığın pandemi dönemine özel hazırladığı dijital ve turne destek programından da faydalanmıştı. Ancak her sezon başında özel tiyatrolara yapılan desteğe yine “layık” görülmedi. Hatta senelerdir düzenli üretimler yapan, Kadıköy’de önemli bir kültür merkezini ayakta tutan Moda Sahnesi de bu destekten faydalanamadı.
Aslında bu durum pek de şaşırtıcı değil. Bu, KB’nin ısrarla yarattığı yapısal bir sorun. Örneğin, Bakanlık yardım vermemesinin gerekçesini ‘8. madde’ye bağlıyor.
KB, 8. maddede başarı düzeyi, projenin tiyatro sanatına katkısı, oyunların sanatsal seviyesi gibi kriterleri grubun karşılamadığını öne sürüyor. Bu kriterleri yardım alan 428 grup karşılıyor da BGST Tiyatro ve Moda Sahnesi neden ve nasıl karşılamıyor? Bakanlık bu sorunun yanıtını vermiyor. Nasıl, neye göre, niçin karar verdiniz diyoruz. Cevap yok. Üstelik bakanlık somut ve objektif değerlendirme kriterlerinin nasıl uygulandığını mahkemelere dahi açıklamıyor.
BGST Tiyatro, 8 yıldır tam da Bakanlığın mesnetsiz, eşitsiz ve adaletsiz yardım politikasını dava ediyor. Ve bu mahkemeler de Bakanlığa “sizin bir yardım kriteriniz yok” diyor. Pek çok davada mahkeme BGST Tiyatro’yu haklı bulsa da Bakanlık hukuku hiçe sayarak aynı gerekçelerle yardım vermeyi reddediyor. “Ben istediğime yardım yaparım, istediğime yapmam” şeklindeki keyfi tutumunda ısrar ediyor.
Bakanlık, kriterlerin nasıl uygulandığını açıklamadığı gibi hangi topluluğa hangi miktarda yardım verdiğini dahi belirtmiyor. Demokratik ve şeffaf bir dağıtım süreci işletilmediği ve mesleki kriterlere göre bir dağıtım politikası üretilmediği herkesin malumu…
Öte yandan Kültür Bakanlığı, geçtiğimiz seneye göre maddi desteği daha fazla grup arasında bölüştürürken bu bütçeyi aynı oranda artırmadığı için, yardımlarda “rekor seviyeye” ulaştığını iddia etse de aslında gruplara dağıttığı ortalama destek miktarı düşmüş durumda. Dağıtılan miktar ile bir oyunun maliyetini karşılamak oldukça zor. Hatta o bütçeler ile Bakanlığın sıraladığı yardım gerekliliklerini karşılamak bile mümkün değil.
Kamu kaynaklarımız adil bir şekilde dağıtılmadığı gibi çarçur ediliyor.
BGST Tiyatro Bakanlığın keyfi yardım politikasını dava etmek, hakkını aramak konusunda ısrarcı… Davalarını T.C. Anayasa Mahkemesi’ne kadar taşıdı, ve davalar sürmekte…
BGST Tiyatro Kültür Bakanlığı ile verdiği hukuki mücadelede her tiyatro grubuyla dayanışmaya açıktır.”
Kültür Bakanlığı’nın 2021-2022 sezonunda özel tiyatrolara yaptığı yardımlar hakkında açıklamamız… pic.twitter.com/6VSbLq3Zef
— BGST Tiyatro (@BgstTiyatro) October 11, 2021
