Mardin’in Kızıltepe ilçesinde, Uğur Kaymaz Bulvarı’ndaki Barış heykeli, polis ve zırhlı araçların eşliğinde yapılan bir gece yarısı operasyonuyla kepçelerle yerinden söküldü.
Uğur Kaymaz Heykeli olarak bilinen, elinde güvercin tutan iki çocuğu resmeden heykelin, Kızıltepe Belediyesi kayyumu Ahmet Odabaşı’nın talimatıyla kaldırıldığı bildirildi.
Uğur Kaymaz şahsında, çatışmalarda hayatını kaybeden bütün çocuklar için resim öğretmeni Kamuran Aydoğan tarafından yapılan heykel, 2009 yılından beri Mardin Caddesi’nin Kızıltepe Devlet Hastanesi’ne ayrıldığı kavşakta bulunuyordu. Bu kavşağa, 4 Ağustos 2009 tarihli belediye meclisi kararıyla Uğur Kaymaz Bulvarı adı verilmişti.
Uğur Kaymaz Heykeli’ni kaldırtan kayyum Ahmet Odabaşı’nın, belediyede çalışan anne Makbule Kaymaz’ın işine de oğlunun öldürülmesinin yıldönümü olan 21 Kasım 2016 tarihinde son verilmişti.
13 Kurşun
Uğur Kaymaz, 21 Kasım 2004’te babasıyla birlikte taşımacılık yapan babasının kamyonunu yolculuğa hazırlarken polis kurşunlarının hedefi olmuş, olay basına ‘İki terörist öldürüldü’ şeklinde servis edilmişti.
12 yaşındaki Uğur Kaymaz’ın evinin önünde, ayağında terliklerle öldürülmesi Türkiye’nin yakın tarihine 13 Kurşun adıyla mal olmuş, dört polisin ‘yargısız infaz’la yargılandığı dava yıllar sonra beraatle sonuçlanmıştı.
Ancak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşama hakkını düzenleyen 2. maddesini ihlal ettiğine karar vererek anne Makbule Kaymaz’a maddi ve manevi tazminat ödenmesine hükmetmişti.
Kayyumlar heykellere karşı
Türkiye genelinde heykellere karşı girişilen yıkıcı eylemlerin OHAL’den sonra arttığını söylemek mümkün.
Batıda, örneğin İzmir Torbalı’da bizzat belediye başkanı tarafından ilçenin simgesi olan Persephone heykeli yerine Osmanlı tuğrası konulması gibi vakaların yanı sıra kadın heykellerine karşı ‘kimliği belirsiz’ kişisel saldırılar olurken, doğuda heykellere saldırının başını, seçilmiş belediye başkanları yerine atanan kayyumlar çekiyor.
Bir süre önce Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi önündeki Lamassu heykelleri, kayyum Cumali Atilla tarafından kaldırtılmış, ardından Roboski Anıtı, Kayapınar Belediyesi kayyumu Mustafa Kılıç tarafından yıktırılmıştı.
Van’ın Çatak Belediyesi kayyumu Hacı Asım Akgül’ün bir parktan Tahir Elçi adını kaldırtması da dahil, kayyumların eylemleri Kürt kentlerindeki kültürel ve hak arayışına dair kamusal belleği hedef alıyor.
Bunların yanı sıra, Diyarbakır’da Sur Belediyesi’nin karşısındaki parkta Uğur Kaymaz anısına yapılan ve üzerinde İnsan Hakları Beyannamesi’nin yer aldığı 13 Kurşun heykeli de bir süredir kırık. Ana gövdesi ayakta duran heykelin parçaları yerde, ilgisizliğe terk edilmiş durumda.
