Yönetmenliğini Çağan Irmak ve Umut Aral’ın, yapımcılığını Netflix’in, Türkiye’deki yürütücü yapımcılığını ise Ay Yapım’ın üstlendiği Şimdiki Aklım Olsaydı dizisinin çekimleri son anda iptal edildi. Dizinin 2021 yılında Netflix’te gösterilmesi planlanıyordu.
Altyazı Fasikül’ün haberine göre, şirketin diziyi çekimlere bir gün kala iptal etmesinin ardında, senaryosundaki yan hikâyelerinden birinde eşcinsel bir karakterin yer alması yatıyor. Dizinin yaratıcısı ve senaristi olan Ece Yörenç Fasikül’e yaptığı açıklamada “bir gey karakter nedeniyle dizinin çekimlerine izin verilmediğini ve bunun ilerisi için çok korkutucu” olduğunu dile getirdi.
Fasikül’ün haberinde dikkat çekici başka bir ayrıntıya göre, Netflix, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, yabancı yapımların yasal mevzuat gereğince alması gereken ‘Yabancı Yapımlar İçin Çekim İzni’ için başvurdu (Türkiye’de çekim yapmak isteyen yabancı yapımların çekim izmi için senaryoyu bakanlığa gönderme yükümlülükleri bulunuyor). Bu iznin çıkmaması, fakat niye çıkmadığı konusunda bakanlıktan Netflix’e bir gerekçe de sunulmaması üzerine dizinin yaratıcısı Ece Yörenç, tüm ekibin ortak kararıyla çekimlere başlanabilmesi için senaryoda değişiklik yaptı. Gey karakterin senaryodan çıkarılmasını içeren bu değişikliğin ardından bakanlıktan çekim izni geldi fakat Netflix yetkilileri, 14 Temmuz 2020’de Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’yla (RTÜK) bir görüşme yaptıktan sonra diziyi iptal etme kararı aldılar. Karar, dizi çekimlere bir gün kala, 15 Temmuz günü ekibe iletildi.
Yörenç, Netflix’in bu kararı almasının nedenini, RTÜK’le yapılan görüşme sonrasında şirketin, ileriki projelerini de düşünerek orijinal senaryoda değişiklik yapılmasını prensiplerine aykırı olarak değerlendirmesine bağladı.
NETFLİX TÜRKİYE’DEN ÇEKİLİYOR MU?
Daha önce Aşk 101 ile ilgili ortaya atılan ‘senaryodaki gey karakterin sansüre uğrayarak değiştirildiği’ iddialarının ardından bu kez de Şimdiki Aklım Olsaydı dizisinin çekimlerinin iptal edilme kararı üzerine kamuoyunda ‘Netflix Türkiye’den çekiliyor mu?’ sorusu gündem oldu.
Netflix, iptal kararıyla ilgili kamuoyuna resmî bir açıklama yapmak yerine, “Türkiye’deki üyelerimize ve kreatif camiaya derinden bağlılığımızı sürdürüyoruz” şeklinde bir açıklama yayınlayarak yapım aşamasında olan ve yakında çekimlerine başlanacak projelerinin olduğunu duyurdu.
Netflix’in Türkiye’den çekileceği iddialarına ilişkin bir açıklama yapan, AKP Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal ise, “Netflix Türkiye ne siyasi düzeyde AK Parti Tanıtım ve Medya Başkanlığı ile ne de resmî düzeyde İletişim Başkanlığı ile görüştü. Türkiye’den gitmeyi neden düşünsünler?” düşüncesini dile getirdi.
Ünal geçtiğimiz günlerde verdiği bir röportajda Aşk 101 dizisiyle ilgili duyumlar düzeyinde konuşulan sansür iddiasına yeni bir boyut getirmiş ve karşılıklı görüşmelerle senaryoya şekil verildiğini açıklamıştı.
Her ne kadar Ünal’ın açıklamaları tartışmaları yeniden alevlendirmiş olsa da, Ece Yörenç Fasikül’e yaptığı açıklamada, Aşk 101’deki Osman karakterinin gey olarak yazıldığının doğru olmadığını; bu konuda çıkan haberlerin ve yapılan yorumların esasında Şimdiki Aklım Olsaydı’daki karaktere dair duyumlardan hareketle yapılmış olduğunu dile getirdi.
Öte yandan, Netflix Türkiye’nin ilk yapımlarından biri olan Atiye isimli dizide yer alan Beren Saat de katıldığı bir Youtube programında “Netflix eşcinselliği özendiriyor” iddialarıyla ilgili, “Netflix, konuya dahil edilerek eşcinsellik ötekileştiriliyor. Hiç gerek yok, çünkü ötekileştirdiğimiz herkesin çok acı çektiğini biliyoruz. Netflix’i kapatsanız, başka mecralarda da var, başka hikâyelerde de var. Kabul edeceğiz, onların hikâyelerini de izleyeceğiz” dedi.
NETFLİX AÇISINDAN İTİBAR KAYBI
Geçtiğimiz sene yapılan düzenlemeyle dijital gösterim platformları RTÜK’ün denetimi altına alınmış olmasına rağmen bu yasal düzenleme ön denetimi, yani yapımların yayınlanmadan önce içeriklerine müdahale edilmesini, diğer bir ifadeyle RTÜK’ün sansür kurulu olarak görev yapmasını kapsamıyor.
Fasikül’ün değerlendirmesine göre, Şimdiki Aklım Olsaydı’nın karşı karşıya kaldığı, yayınlanmamış, çekimleri dahi yapılmamış bir yapımın, Netflix, Kültür Bakanlığı ve RTÜK arasındaki pazarlıklar sonucunda sansürlenmesi olarak kayda geçecek.
Netflix’in, ülkelerin siyasal konjonktürüne göre söz konusu ülkelerde erişilebilir olan içeriklerini şekillendirdiği bilinmekle birlikte, Netflix yapımı olan bir dizinin çekimlerinin içeriğinden dolayı durdurulması ilk kez oluyor.
Bu da, Türkiye açısından ciddi bir sansür uygulamasına işaret ettiği kadar, Netflix açısından da büyük bir itibar kaybı olarak değerlendiriliyor.